Waarom ben ik zo moe, en hoe versla ik de vermoeidheid?

“De hele tijd moe” is een veelgehoorde klacht; vermoeidheid en moeheid zijn veel voorkomende problemen. Vaak gaat het niet om een medisch probleem, maar om een probleem dat door een verandering van levensstijl kan worden verholpen.

Vermoeidheid kan een negatieve invloed hebben op de prestaties op het werk, het gezinsleven en de sociale relaties. Vermoeidheid heeft de reputatie dat het voor artsen een vaag en moeilijk te onderzoeken probleem is, en veel mensen met vermoeidheid melden het niet aan hun arts.

Artsen die zich hiervan bewust zijn, nemen het probleem serieus en proberen een onderliggende oorzaak vast te stellen. Er zijn vele redenen waarom mensen moe worden, en bijgevolg zijn er ook vele manieren om de situatie te verhelpen.

Wat is vermoeidheid?

Simpel gezegd is vermoeidheid het gevoel moe te zijn.

Het is over het algemeen anders dan het slaperige gevoel van slaperigheid, of het psychologische gevoel van apathie, hoewel deze beide met vermoeidheid gepaard kunnen gaan.

Andere termen om vermoeidheid te beschrijven zijn:

verminderde of geen energie
lichamelijke of geestelijke uitputting
gebrek aan motivatie

Oorzaken

Vermoeidheid is een veel voorkomende ervaring – alle mensen worden moe. Dit is echter meestal niet te wijten aan ziekte. Er zijn talrijke medische en niet-medische oorzaken van vermoeidheid, waaronder persoonlijke voedings- en levensgewoonten.

De volgende factoren kunnen, alleen of in combinatie, bijdragen tot vermoeidheid:

Psychologisch en psychosociaal – stress, angst en depressie.
Lichamelijk – bloedarmoede, diabetes, klierkoorts en kanker.
Fysiologisch – zwangerschap, borstvoeding, onvoldoende slaap en overmatige lichaamsbeweging.
Sommige vormen van vermoeidheid worden normaal gesproken niet als een medisch probleem beschouwd, dit omvat vermoeidheid als gevolg van

lichamelijke activiteit
emotionele stress
verveling
gebrek aan slaap

Sommige mensen hebben meer kans op vermoeidheid dan anderen. Vrouwen melden bijvoorbeeld vaker dat ze moe zijn. Mensen die in armoede leven en mensen met psychische of lichamelijke aandoeningen hebben ook vaker last van vermoeidheid.

Medische oorzaken

Lichamelijke oorzaken kunnen leiden tot vermoeidheid, samen met psychologische en fysiologische factoren. De lijst van lichamelijke of medische oorzaken is lang, waardoor het belangrijk is om naar een arts te gaan voor een nauwkeurige diagnose op basis van iemands persoonlijke en medische voorgeschiedenis.

De lijst van mogelijke medische redenen voor vermoeidheid omvat:

obesitas
obstructieve slaapapneu
kalmerende en antidepressieve behandelingen
slapeloosheid
bloedarmoede
ijzertekort
kanker
nierziekte
leveraandoening
hartfalen
schildklieraandoening
diabetes
ziekte van Addison
anorexia nervosa of andere eetstoornissen
artritis, met inbegrip van reumatoïde artritis
auto-immuunziekten zoals systemische lupus erythematosus
fibromyalgie
infectie, vooral op lange termijn
AIDS, tuberculose en mononucleose
ondervoeding

Behandeling

Er bestaat niet één behandeling voor vermoeidheid, omdat de aanpak afhangt van de oorzaak van de vermoeidheid.

Als het diagnostische proces geen onderliggende medische verklaring voor de vermoeidheid aan het licht brengt, kunnen de volgende aanpassingen van de levensstijl en het dieet helpen om de vermoeidheid te verhelpen:

Verbetering van de slaapgewoonten en zorgen voor voldoende slaap.
Regelmatig bewegen en een evenwicht vinden tussen rust en activiteit.
Cafeïne vermijden en veel water drinken.
Gezond eten om overgewicht of ondergewicht te voorkomen.
Realistische verwachtingen stellen wat betreft werklast en planning.
Tijd nemen om te ontspannen, bijvoorbeeld door meditatie of yoga.
Stressoren identificeren en aanpakken door bijvoorbeeld vrij te nemen van het werk of relatieproblemen op te lossen.
Het vermijden van het gebruik van onder ander alcohol en nicotine.
Voor sommige mensen met vermoeidheid kunnen artsen overwegen een verwijzing aan te bieden voor counseling of een gesprekstherapie die bekend staat als cognitieve gedragstherapie (CGT).

Sommige artsen zijn gespecialiseerd in het chronisch vermoeidheidssyndroom (of myalgische encefalopathie), en deze kunnen een geschikte verwijzing zijn, zelfs voor mensen die niet aan de criteria voor deze diagnose voldoen. Zij zullen een consultant adviseren over de beroepsmatige redenen voor vermoeidheid, of kunnen een gestructureerde, multidisciplinaire aanpak van de behandeling bieden, met inbegrip van gesuperviseerde oefentherapie.

Diagnose

Artsen zullen een reeks vragen stellen bij het diagnosticeren van vermoeidheid om de oorzaak te bepalen.
Vermoeidheid is een moeilijke kwestie voor artsen. Het kan een lichamelijk probleem zijn in plaats van een psychologisch probleem.

vermoeid